«Η Ευρώπη έχει πολύ περισσότερες δυνατότητες και ισχύ, από ότι πολλές φορές νομίζει και η ίδια ή και διάφοροι ηγέτες στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Εάν κινηθεί δυναμικά, χωρίς μοιρολατρία απέναντι στις αγορές, δεν θα έχουμε να φοβηθούμε τίποτα»,
Γ. Α. Παπανδρέου, πρωθυπουργός της Ελλάδας
Πολλές φορές αισθάνομαι ότι ο Γιώργος Παπανδρέου, ο πρωθυπουργός της Ελλάδας που επισκέπτεται τη μια σύνοδο μετά την άλλη στο εξωτερικό είναι κλώνος του Γιώργου Παπανδρέου του δικού μας πρωθυπουργού. Ακούγεται κάπως σουρεαλιστικό αλλά έχω την εντύπωση πως αποτελεί ένα δείγμα πολιτικού που δεν έχει ξαναζήσει στη σύγχρονη ιστορία μας: ένας αυταρχικός πρωθυπουργός εντός που είναι δημοκρατικό πρότυπο για τους Ευρωπαίους ηγέτες.
Είναι, λοιπόν, το πρότυπο Ευρωπαίου ηγέτη που έχει καταφέρει να φέρει σε εφαρμογή τις πιο επαχθείς εκσυγχρονιστικές μεταρρυθμίσεις στη χώρα μας τα τελευταία 40 χρόνια των παχιών αγελάδων. Ο βασιλικότερος ηγέτης που γνώρισε η σύγχρονη ιστορία μας εφαρμόζει την πιο επιτυχή για χιλιετίες μέθοδο της κοινωνικής διαίρεσης και του αποπροσανατολισμού. Η στρατηγική; Διαίρει και βασίλευε.Μια ανηλεής μάχη μεταξύ εξεγερμένων απεργών των μεν κλάδων και θυμάτων των δε κλάδων. Τα δικαιώματα των μεν ναυτεργατών ενάντια στα συμφέροντα των αγροτών. Τα δικαιώματα των μη καπνιστών ενάντια στα συμφέροντα των καφετζήδων. Τα δικαιώματα των φορτηγατζήδων ενάντια στη λαϊκή κατακραυγή. Τα δικαιώματα των μισθωτών ενάντια στα συμφέροντα των αυτοαπασχολούμενων. Τα δικαιώματα των ανέργων για απασχόληση ενάντια στο βόλεμα των δημοσίων υπαλλήλων. Η πλήρης σαλατοποίηση των δικαιωμάτων παραγωγικών κλάδων υπό αναδιάρθρωση με γνώμονα τη φοβία όλων για απώλεια των κεκτημένων τους και όχι το διάλογο και τη συναίνεση. Γίνεται πιο συνεκτικός ο κοινωνικός ιστός έτσι; Ερώτημα ρητορικό.
Είναι, επίσης, ο μονόφθαλμος ηγέτης που θαυμάζεται από τους λοιπούς τυφλούς ηγέτες οι οποίοι στη θέση του δειλιάζουν να «περάσουν» τα ίδια επαχθή μέτρα στην κοινωνία. Μια παγκόσμια «συνομωσία», ένα διεθνές έγκλημα εις βάρους όλων μας που μελετάται με τόση ελαφρότητα και ασυνειδησία στα σαλόνια των συνόδων κορυφής. Σαλόνια που έχουν κι αυτά πληρωθεί από εμάς όλους τους ευρωπαίους πολίτες για να λαμβάνονται αποφάσεις υπέρ ημών και όχι για να ικανοποιηθεί η απληστία του παγκόσμιου χρηματοοικονομικού συστήματος, όπως το γνωρίζουμε σήμερα.
Αυτό που καθημερινά επιβεβαιώνεται στα μάτια όλων μας είναι μια ηγεσία δειλίας. Η ηγεσία αυτών που από τον απλό πολίτη μέχρι τον πλανητάρχη δειλιάζουν να πάρουν την ευθύνη πάνω τους. Να αλλάξουν έστω ο καθένας από την πλευρά του λίγο τα πράγματα. Να αποκαταστήσουν την ηθική τάξη μέσα τους και έξω τους. Να πουν «αγαπώ την ευθύνη. Εγώ μονάχος μου έχω χρέος να σώσω τη Γη. Αν δεν σωθεί, εγώ φταίω»[1].
«Είμαστε εν όψει μιας πολύ κρίσιμης διαπραγμάτευσης για το μόνιμο μηχανισμό, ο οποίος πρέπει να είναι κι ένας έξυπνος μόνιμος μηχανισμός ώστε να μπορεί να αντιμετωπίσει την ψυχολογία των αγορών». Με την ίδια δειλία ο πρωθυπουργός Γ. Παπανδρέου συνεχίζει το ίδιο παιχνίδι των αγορών αντί αυτός να αποτελέσει πρότυπο για τα υπόλοιπα δειλά «γουρούνια» (PIIGS) να απαιτήσουν συνολικά την επαναδιαπραγμάτευση των επιτοκίων δανεισμού και την παραγραφή των κερδοσκοπικών χρεών.
Δεν είμαι αυτός που θα κρίνω τις ηγετικές ικανότητες και τη διορατικότητα του εν λόγω πολιτικού. Ευτυχώς για μένα η ιστορία – και οι ιστορικοί της – έχουν αναλάβει αυτή την ευθύνη. Θα δείξει λοιπόν η ιστορία – με την αρχαία ερμηνεία του ρήματος «ιστορώ» που σημαίνει «επιδιώκω τη γνώση μέσα από την έρευνα των σχέσεων αιτίου-αιτιατού».
Αυτό που μπορώ να πω είναι ότι ενώ όλοι εμείς οι κοινοί θνητοί κάνουμε ότι δεν φταίμε σ’ αυτή την άνιση μάχη, είμαστε οι πρώτοι που φταίμε. Φταίμε γιατί κανείς δεν αναλαμβάνει την ευθύνη, όση του αναλογεί από την πλευρά του. Γιατί δεν τολμάει να αλλάξει έστω και λίγο τον κακό εαυτό του. Γιατί ξέρει ότι δεν έχει τίποτα να χωρίσει με το διπλανό του αλλά προτιμά να τα ρίξει όλα σ’ αυτόν. Γιατί δεν τολμάει να έρθει σε ρήξη με τον ίδιο του τον εαυτό που ζει στην ασυνειδησία και την τσάμπα μαγκιά. Γιατί ξέρει ότι είναι κάτι παραπάνω από μια απλή στατιστική και συντηρεί τη δειλή ηγεσία του. Και προπάντων γιατί ζει μια δειλή φοβική ζωή ενώ ξέρει ότι «είμαστε εδώ για αλλάξουμε την πορεία του σύμπαντος»[2].
[1] Ν. Καζαντζάκης, Ασκητική.
[2] Πρωτότυπη έκφραση «We're here to make a dent in the universe» από τον Στιβ Τζόμπς, ιδρυτή της Apple, στην ταινία – ντοκιμαντέρ «The pirates of Silicon Valley».